Ekrandaki Renkler ile Baskıdaki Renkler Neden Farklı Görünür?

Baskı dünyasıyla çok haşır neşir olmayanların ilk baskı işlerinde genellikle yaptıkları hatalardan biri olan, ekran ve baskı materyali arasında oluşan renk farklılığının nedenlerini bu yazımı

Baskı dünyasıyla çok haşır neşir olmayanların ilk baskı işlerinde genellikle yaptıkları hatalardan biri olan, ekran ve baskı materyali arasında oluşan renk farklılığının nedenlerini bu yazımızda anlatacağız. Özellikle grafik tasarım ve baskı işleriyle doğrudan ilişkiniz yoksa bu renk farkına neden olacak olan hataları yapmanız oldukça doğaldır. Gelin şimdi bu renk farklarının neden meydana geldiğini ve bu farkı büyük ölçüde ortadan nasıl kaldırabileceğinizi inceleyelim.

CMYK vs. RGB

Pek çok baskı materyalinde baskı yöntemi olarak CMYK kullanılır. CMYK, açılımı ile Cyan, Magenta, Yellow ve Key, yani Camgöbeği (Mavi), Macenta (Pembe), Sarı ve anahtar renk olarak da Siyah’ın bulunduğu renk setidir. CMYK ile baskı yapılan metotta tasarımda yer alan tüm renkler bu renklerin karışımı ile elde edilir. Bilgisayar ekranlarında renklerin size yansıtılma teknolojisinde ise RGB kullanılır. RBG, açılımı ile Red, Green ve Blue, yani Kırmızı, Yeşil ve Mavi’nin bulunduğu renk setidir. RGB’de de tüm renkler bu renklerin ve CMYK’dan farklı olarak ışığın kullanımıyla elde edilir.

Bu iki yöntem arasındaki farklardan ötürü elde edilebilecek renklerin sayısı ve tonları farklılık göstermektedir. İki yöntem arasındaki en temel fark ise RGB’de ışığın da işe katılmasıdır. CMYK’da ise sadece boyalar ve pigmentler kullanılır. Bu nedenle de ekran ve baskıda birebir aynı rengi yakalamanız mümkün değildir.

CMYK – Cyan, Magenta, Yellow, Key

RGB renk modunda CMYK renk modundan farklı olarak tüm renkleri değişen miktarlarda birleştirdiğinizde, beyaz rengi (yani en saf kombinasyonu) elde edersiniz. CMYK renk modunda ise, ne kadar rengi üst üste eklerseniz alacağınız sonuç koyulaşır ve sonuç olarak siyah rengini elde etmiş olursunuz.

CMYK renk modu genellikle büyük baskı makinelerinde kullanılır. Evlerde ve ofislerde bulunan son model yazıcılarda ise genellikle RGB renk modu kullanılır. Yüksek adetli baskıların yapıldığı baskı makinelerinde ise CMYK renk modelinin kullanılmasının sebebi ise RGB ile yapılan baskılara kıyasla maliyetin çok daha düşük olmasıdır. Bu nedenle de bir matbaadan veya online matbaadan baskı siparişi verirken tasarımınızı mutlaka baskı yöntemini (çoğunlukla CMYK) dikkate alarak hazırlamanız gerekir.

RGB – Red, Green, Blue

RGB renk modu, kırmızı, yeşil ve mavi renklerini görebileceğiniz hemen hemen tüm diğer renkleri oluşturmak için kullanır. Temel olarak, bu, RGB renk modunun farklı miktarlarda kırmızı, yeşil ve maviyi birleştirerek veya ekleyerek başka renkler yarattığı anlamına gelir. Örneğin, sarı bir renk oluşturmak istiyorsanız, sadece yeşil ve kırmızıyı birleştirmeniz yeterlidir. Açık mavi bir renk oluşturmak istiyorsanız, yeşil ve mavi eklersiniz.

RGB genellikle bilgisayar monitörleri ve diğer ekranlarla ilişkilendirilen bir renk modudur. LCD / LED TV'ler RGB renk modunu kullanır. Çoğu kamera ve dijital tarayıcı da yine RGB kullanır. RGB'nin çoğu uygulamada standart renk modu olmasının nedeni, en geniş renk yelpazesini sunmasıdır. Ana renkleri (kırmızı, yeşil ve mavi) değişen miktarlarda birleştirerek, istediğiniz her rengi büyük bir hassasiyetle elde edebilirsiniz. Çoğu fotoğraf düzenleme programı RGB'yi standart olarak kullanır (Photoshop dahil), bu nedenle baskı için tasarım yaparken bu konuya çok daha fazla dikkat etmeniz gerekir.

Baskı İçin Tasarımda Yapılan Başlıca Hatalar

Baskı sektöründe geçirdiğimiz süre boyunca binlerce müşterimiz için on binlerce baskılı ürün ürettik ve gördüğümüz en yaygın hatalardan biri RGB ve CMYK arasındaki farkın dikkate alınmadığı tasarımlar.

Birçok müşterimiz, varsayılan olarak RGB renk modunu kullanan Photoshop gibi bir uygulamada tasarımlarını hazırlıyorlar. Photoshop’ta varsayılan olarak RGB renk modunun kullanılıyor olmasının sebebi ise, Photoshop'un web sitesi tasarımı, fotoğraf düzenleme ve genellikle bilgisayar ekranında sonlanan diğer çeşitli medya biçimleri için kullanılmasıdır. Bu nedenle, Photoshop’ta varsayılan renk modu özel olarak değiştirmediğiniz müddetçe RGB’dir.

Buradaki temel problem, RGB kullanılarak hazırlanmış bir tasarımın CMYK baskı yöntemi kullanılarak basılması durumunda, renklerin farklı bir şekilde ortaya çıkmasıdır (eğer düzgün bir şekilde dönüştürülmemişse). Müşterilerimiz ekranlarında mükemmel şekilde gördükleri renkleri baskı sonrasında olduğundan çok daha farklı görebiliyorlar. Bunun da temel nedeni tasarımın doğru renk skalası kullanılarak hazırlanmamış olmasıdır.

Baskı İçin Doğru Renkler Nasıl Ayarlanır?

Bazı durumlarda, baskı için tasarımda yer alan renkleri RGB'den CMYK'ya dönüştürmeniz gerekmez, bu durum tasarımınızın karmaşıklığına ve kullandığınız renklere bağlı olarak değişkenlik gösterir. Peki ama baskı için renk modunu nasıl ayarlayacaksınız? Eğer Photoshop kullanıyorsanız, bu işlem oldukça basit. Öncelikle 'Görüntü' menüsüne gidip, oradan 'Mod' seçeneğini seçmeniz gerekiyor. Ardından renk modunu seçebileceğiniz ekran açılacak ve işlemi oradan gerçekleştirebileceksiniz. Photoshop renkler CMYK'ya dönüştürüldüğünde tasarımın nasıl görüneceğini size gösterecektir. Çoğu tasarım için, muhtemelen renkler arasında, özellikle de mavi ve yeşil renklerinde ton farklılığı olabileceğini göreceksiniz.

Mavilerin biraz farklı olduğunu fark ederseniz, yapılacak en iyi şey 'Seçmeli Renk' ayar katmanı kullanmaktır. Bunu yaptığınızda, bazı macentaları kaldırabilir ve ekstra camgöbeği ve siyah için değiştirebilirsiniz. Bu, baskı işlemi sırasında mavinin dönmesini engellemeye yardımcı olacaktır.

Yeşillerinizin biraz farklı göründüğünü fark ederseniz, başka bir 'Seçmeli Renk' ayar katmanı kullanın, ancak bu sefer biraz camgöbeğini çıkarın ve biraz sarı renk için değiştirin. Bunu yaparken, yeşillerin normale döndüğünü görmelisiniz.

Baskı İçin Tasarım Yapıyorsanız Photoshop Sizin İçin En Doğru Tasarım Programı Olmayabilir

Photoshop, genellikle dijital ortamlar için tasarım yapmanızı sağlamak amacıyla kullanmanız için doğru bir grafik tasarım programıdır. Dünya genelinde InDesign ve Illustrator baskı işlerinde daha sık kullanılan bir grafik tasarım programıdır. Bunun sebebi ise bu iki programın özelliklerinin baskı için tasarım yapmaya daha elverişli olmasıdır. Örneğin, Photoshop ile bir dosya açtığınızda bu dosyanın renk modu varsayılan olan RGB olarak oluşturulur. Ancak, Illustrator’da başlangıçta hangi amaçla dosya oluşturacağınız sorulur ve buradan baskı seçeneğini işaretlediğiniz açılan dosya varsayılan olarak CMYK renk modu ile açılır. Yine aynı şekilde InDesign’da da açılan tasarım dosyaları varsayılan olarak CMYK renk modu ile açılır.

Grafik tasarımcılar için hazırladığımız Grafik Tasarımcı Anketi’nin sonuçlarına göre Türkiye’deki grafik tasarımcıların %41’i Illustrator, %34’ü Photoshop kullanıyor. Bunların yanı sıra InDesign kullananların oranı ise sadece %5. Avrupa’da ise bizden farklı olarak InDesign’ın aldığı pasta payı daha büyükken Photoshop’un oranı çok daha düşük. Bunun sebebi ise daha önce de belirttiğimiz gibi InDesign’ın tam manasıyla baskı için yazılmış bir grafik tasarım programı olmasıdır. Eğer siz de sıklıkla baskı için tasarım yapıyorsanız, bu çalışmalarınızı InDesign veya Illustrator ile yaparak olası hatalardan kaçınarak işinizi kolaylaştırabilirsiniz.